Termin BIK, czyli skrót od Biura Informacji Kredytowej, znają chyba wszyscy. Jednak znajomość terminu idzie bardzo często z ogromną niewiedzą na temat osławionego BIK-u. Ludzie metodą pantoflowej poczty przekazują sobie przeróżne informacje na temat BIK-u, często są to informacje tak absurdalne, że aż trudno uwierzyć, jak dalece plotka potrafi zdeformować prawdę.

Czas zatem w jednym miejscu uporządkować najważniejsze informacje na temat działalności i roli Biura Informacji Kredytowej.

Jak powstał BIK

Już w 1991 banki odczuwając potrzebę stworzenia wspólnej bazy klientów w celu wymiany informacji o nich utworzyły przy Związku Banków Polskich "bankowy rejestr klientów czasowo nie wywiązujących się z zobowiązań"

Były to podwaliny pod powstanie BIK-u w obecnej formie, na stworzenie którego czekano jednak aż do 1997 roku. W lutym 2001 do BIK-u wpłynęła pierwsza pula informacji oraz pierwsze zapytanie.

W kwietniu 2006 BIK zaczął udostępniać swoje raporty klientom indywidualnym na życzenie. Sytuacja rynkowa oraz lawinowo rosnąca ilość zapytań doprowadziły do sytuacji, że BIK stał się ogromnym przedsięwzięciem, w samym 2008 roku wygenerowało prawie 20 milionów zapytań o historię kredytową.

Czy jestem w BIK-u?

Takie pytanie jest powszechnie zadawane. Zadający je mają tym samym na myśli to, czy ich negatywna historia jest w BIK-u odnotowana. Odpowiedź na to pytanie pytanie zawsze jest taka sama: Jeśli kiedykolwiek korzystałeś z jakiegokolwiek produktu finansowego typu : debet, raty, kredyt gotówkowy, kredyt samochodowy, karta kredytowa - jesteś w BIK-u! Mało, nawet jeśli nie korzystałeś, a jedynie wnioskowałeś o takowy - również jesteś w BIK-u

Jesteś, ponieważ Biuro Informacji Kredytowej to zbiór wszystkich operacji natury kredytowej danego obywatela, nawet takich jak próba jego zaciągnięcia, czyli zapytanie o kredyt czy kartę kredytową.

Dlatego praktycznie każdy dorosły Polak jest w BIK-u, co nie oznacza wcale, że jest na "czarnej liście BIK-u" (to wyrażenie jest również popularne, dlatego zostało tutaj celowo użyte)

Tyle teorii, teraz to, co powinno czytelnikowi w prostszy, bo naoczny, sposób przybliżyć i oswoić tego potwora, za jakiego uważa się powszechnie Biuro Informacji Kredytowej:

Zapytania kredytowe w BIK

Każde niewinne zapytanie w banku, które kończy się podaniem doradcy dowodu osobistego, odnotowuje się w systemie BIK w taki sposób, jak opisany powyżej. Jak widać, nic tutaj nie idzie w zapomnienie, wszystko jest odnotowywane i wszystko składa się na finalną historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej.

A co stanie się, gdy zapytanie zostanie rozpatrzone pozytywnie i bank udzieli nam kredytu? Oczywiście, że Wielki Brat BIK będzie patrzył nam na ręce przez cały okres spłaty naszego zobowiązania. Oto efekt:

Dane, gromadzone przez BIK są, jak widać, niezwykle drobiazgowe. Nie ukryje się nic, a w szczególności informacje o nieterminowych płatnościach. Oczywiście im mniejsza ilość wpisów w poszczególnych rubrykach, tym lepiej dla kredytobiorcy. Najlepiej, gdy znajdują się w nich same zera. W przedstawionym raporcie kredytu (Skok Stefczyka) pojawiła się jednak wzmianka o 3 ratach zapłaconych po wyznaczonym terminie. Pojawiła się, choć jak widać po datach wpłaty, były to opóźnienia rzędu kilku raptem dni. Mimo to zostały wychwycone, zapisane i zaczerniają obraz kredytobiorcy.

Dlatego tak ważne jest terminowe spłacanie zobowiązań, nawet kilka dni opóźnienia nie ukryje się w systemie BIK i rzuca cień na kredytobiorcę.

Jak wygląda zła historia kredytowa w BIK?

Prawdziwe kłopoty ma jednak ktoś, kogo historia spłat wygląda tak:

Ktoś z taką historią nie ma najmniejszych szans na otrzymanie kredytu w Banku. Zostaną mu tylko pożyczki pozabankowe bez BIK (o nich więcej tutaj)

Wracając do BIK-u: jest to baza, której gromadzone są wszystkie informacje o produktach kredytowych każdego człowieka. Wszystkie, a więc dobre i złe. Ich suma przeliczana jest na punkty, a liczba punktów świadczy o wiarygodności danej osoby.

System oceny punktowej (popularnie nazywany scoringiem) to aktualnie podstawowe źródło wiedzy o kliencie, jego przeszłości, które wpływa na decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu wniosku.

Na stronie BIK-U możemy przeczytać o scoringu to:

Banki/SKOK-i wykorzystują scoring do szybkiej, precyzyjnej, przejrzystej i obiektywnej oceny ryzyka kredytowego swoich Klientów, niezależnie od czasu i osoby dokonującej analizy. Ocenie punktowej mogą podlegać zarówno dotychczasowi Klienci, jak i osoby, które po raz pierwszy zgłosiły się do danego banku/SKOK-u po kredyt. Przy zastosowaniu scoringu decyzja o przyznaniu kredytu podejmowana jest znacznie szybciej niż w przypadku tradycyjnych metod oceny ryzyka. Dzięki temu skraca się czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku kredytowego Klienta. Ponadto wykorzystanie ocen punktowych pozwala bankom/SKOK-om na obniżenie kosztów procesu podejmowania decyzji kredytowych, co przekłada się na możliwość oferowania Klientom atrakcyjniejszych ofert kredytowych. Scoring umożliwia bankom/SKOK-om również zarządzanie ryzykiem kredytowym w taki sposób, aby utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa, którego zapewnienie jest niezwykle istotne dla ich Klientów.

Metoda oceny punktowej (scoring) polega na określeniu wiarygodności kredytowej Klienta na podstawie porównania jego profilu z profilem osób, którym w przeszłości udzielone zostały kredyty. Im bardziej profil danego Klienta podobny jest do profilu osób prawidłowo obsługujących swoje zobowiązania, tym wyższą ocenę punktową otrzyma ten Klient. Na profil Klienta składa się szereg elementów (charakterystyk). Charakterystyki Klienta dotyczą przede wszystkim opóźnień w spłacie oraz jego aktywności kredytowej (m.in. historii otwierania kolejnych rachunków produktów kredytowych). W skład profilu niskiego ryzyka wchodzi zazwyczaj długa i pozytywna historia kredytowa. Natomiast osoba, która w dość krótkim czasie (np. w ciągu pół roku) zaciągnęła więcej niż jeden kredyt, reprezentuje profil stosunkowo wysokiego ryzyka: dane pokazują, że wiele osób o takim profilu wkrótce przestaje prawidłowo obsługiwać swoje zobowiązania. Dlatego osoby reprezentujące wspomniany profil otrzymują niższe oceny punktowe.

Scoring BIK

W ramach oceny można otrzymać od 192 do 631 punktów. Im więcej punktów, tym niższe ryzyko kredytowe związane z Klientem. Ponadto im wyższa ocena punktowa, tym większe prawdopodobieństwo, że Klient będzie terminowo spłacał swoje kredyty. Posiadanie wysokiej oceny punktowej może przynieść Klientowi korzyści.

To wszystko prawda. Prześledźmy realny scoring klienta, którego raport z BIK-u jest uwidoczniony na ostatnim screenie:

Jak widać, BIK był dla klienta bezwzględny. Jego 434 punkty zostały przetłumaczone jako: znacznie poniżej średniej, co w praktyce przekłada się na ogromne trudności z uzyskaniem kredytu.

Pozostaje zatem określić, co wpływa na punktację i scoring BIK-u

Jest to przekraczanie limitu kredytowego i wielkość przekroczeń oraz czas, jaki upłynął od przekroczenia tego limitu. Jeśli stało się to 2 lata temu, a historia najnowsza jest pozytywna, nie będzie miało to takiego wpływu, jak przekroczenie sprzed 3 miesięcy.

Opóźnienia w spłacie kredytów, czas opóźnienia, ilość kredytów z opóźnieniami, jak również analogicznie umiejscowienie w czasie tych wydarzeń. Opóźnienia aktualne są bowiem dla banku sygnałem, że z finansami takiego klienta nie jest zbyt dobrze, co na pewno przełoży się na decyzję kredytową.

Jak samodzielnie sprawdzić BIK?

Nie ma innego sposobu na to, niż zwrócenie się do Biura Informacji Kredytowej. Najłatwiej zrobić to za pośrednictwem ich strony internetowej, na której też znajdują się wszystkie potrzebne informacje na  ten temat.

Nie ma innej możliwości i choć plotki mówią często coś innego, to w tym miejscu chciałbym je zdementować. Nie można sprawdzić BIK-u przez telefon czy w salonie telefonii komórkowej. Można natomiast posiadając konto w niektórych bankach, na przykład PKO BP lub Inteligo

Życzę Państwu miłej lektury własnego raportu, gwarantuję, że dowiecie się z niej o rzeczach, o których już dawno zapomnieliście.  Pralce na raty sprzed kilku lat, karcie kredytowej, którą się oddało po miesiącu czy przypadkowym zapytaniu złożonym w banku podczas urlopu nad morzem....

Rodzaje raportów BIK

Biuro Informacji Kredytowej udostępnia trzy rodzaje raportów.

Najpopularniejsza jest Informacja Ustawowa, która udostępniana jest bezpłatnie (prawo do bezpłatnego otrzymania IU przysługuje każdemu raz na 6 miesięcy)

Kolejna jej wersja to Raport Plus, trzecim z raportów jest wersja rozszerzona, zawierająca informację o ocenie punktowej. Dzięki tej informacji można sprawdzić swoją wiarygodność w oczach banków. Wersje Plus i z oceną punktową są płatne.

BIK a KRD

Choć wielu często utożsamia je ze sobą, tak naprawdę te dwie instytucje nie mają ze sobą nic wspólnego. KRD, czyli Krajowy Rejestr Długów przechowuje informacje o niesolidnych dłużnikach telekomunikacyjnych, komunikacyjnych a nawet osób fizycznych. Natomiast BIK jest instytucją, do której dostęp mają wyłącznie banki, SKOK-i i niektóre firmy pozyczkowe, oferujące pożyczki pozabankowe.

Dostęp do bazy Krajowego Rejestru Długów ma każdy obywatel, w kilka minut może sprawdzić on jakie dane na jego temat są w bazie KRD przechowywane.

Wystarczy, że założy konto (link)

Czyszczenie BIK

Czy kłopoty ze spłatą kredytu, odnotowane w systemie BIK, są końcem zdolności kredytowej na najbliższych kilka lat? Dla wielu osób tak, ale nie dla klientów serwisu Windykowani.pl

Nasi klienci, którzy zainteresowani są usunięciem złej historii kredytowej z BIK (czyszczenie BIK) mają mozliwośc skorzystania z usług naszych prawników. Usługa pomocy w korekcie rejestru Biura Informacji Kredytowej objęta jest pełną gwarancją. O szczegółach informujemy w osobnych artykułach, traktujących o samym czyszczeniu BIK. Zapraszamy do skorzystania z możliwości skutecznego usunięcia złej historii kredytowej z BIK.