Wiele osób po wpadnięciu w pętlę kredytową przestaje kontrolować swój poziom zadłużenia. Przez kilka miesięcy po uświadomieniu sobie nieuchronności bankructwa wypiera z umysłu świadomość tego, w tym czasie zaciągając niezliczone ilości chwilówek i pożyczek pozabankowych. To działanie w afekcie jest odsuwaniem od siebie finansowej agonii, na tym etapie dłużnik nie rejestruje już ile i od kogo pożyczył - nie ma to bowiem żadnego znaczenia.Znaczenie ma przedłużenie złudy o kolejny miesiąc. Wreszcie przychodzi nieuchronne, czyli całkowita zapaść finansowa.

Dłużnik musi zmienić całkowicie swoje życie. Często środowisko. Prawie zawsze pracę. Jedną z najczęściej wybieranych form ucieczki przed demonami "starego życia" z długami jest wyjazd za granicę i rozpoczęcie życia od nowa - z czystą, niezapisaną kartą.. Po kilku, kilkunastu latach następuje powrót do kraju. Wiele osób ma już na tyle duże oszczędności, że czuje się gotowym do zmierzenia z przeszłością, czyli spłatą starych długów. Tutaj jednak pojawia się problem....o którym za chwilę.

Co dzieje się z niespłaconym długiem

Wierzytelności, zarówno te bankowe, jak i pozabankowe nie lubią bezczynności. W związku z tym zmieniają właściciela. Banki pozbywają się starych,niespłacanych i niemożliwych do ściągnięcia portfeli sprzedając je funduszom sekurytyzacyjnym. Mówimy wówczas o cesji wierzytelności - sprzedaży długów. Dług zmienia właściciela, ale pozostaje długiem.  Fundusze sekurytyzacyjne  za pomocą swoich (lub wynajętych) kancelarii prawnych i firm windykacyjnych próbują odzyskiwać należności, odszukiwać dłużników, sprawdzając co jakiś czas czy nie można ich dosięgnąć przy pomocy egzekucji komorniczych. Przez cały czas doliczają sobie ustawowe odsetki, jest to więc dla nich pewnego rodzaju forma inwestycji i oczekiwania na ruch ze strony dłużnika.

Na przykład takiego, który po kilku latach pracy zarobkowej poza krajem wrócił do Polski. Chce zacząć spłacać swoje zobowiązania, ale nie wie komu i ile jest winien. Staje przed wspomnianym wcześniej problemem

Jak sprawdzić swoje długi

Wbrew pozorom nie jest to trudne, jak wydaje się wielu dłużnikom mierzącym się z tego typu kłopotem. Jeśli założyć, że dług nie został umorzony i nie zamienił się w zapis księgowy, zapewne w miarę szybko natrafimy na jego ślad.

Tutaj mała, ale istotna uwaga: wielu dłużników myli przedawnienie długu z umorzeniem. Proszę mieć na uwadze, że przedawnienie ustawowe wierzytelności nie oznacza, że dług przestał istnieć. Przedawnienie długu oznacza, że dłużnik może obronić się przed wydaniem przez sąd nakazu zapłaty - stanie się tak wówczas, jeśli podniesie zarzut przedawnienia. Niemniej jednak nie oznacza to, że dług został mu anulowany. On jest, istnieje i może być - oczywiście zgodnie z prawem - przed wierzyciela dochodzony.

Jednak dłużnik po długim rozbracie z rynkiem finansowym  najpierw musi tegoż wierzyciela ustalić. Jeśli posiada niespłacone kredyty, karty kredytowe czy jakikolwiek inne produkty bankowe swoje pierwsze kroki powinien skierować do BIK-u.

Sprawdzanie zadłużenia w BIK

W Biurze Informacji Kredytowej sprawdzimy wpisy dotyczące zobowiązań względem banków z ostatnich 12 lat. Dzięki raportowi z BIK możemy w sposób ogromnie wygodny ustalić, czy dana wierzytelność jest wciąż wymagalna przez pierwotnego wierzyciela, czyli bank, czy też może została na mocy cesji długu przez bank sprzedana. Sprzedaż długu przez bank oznacza, że bank zrzeka się w stosunku do dłużnika wszelakich roszczeń i tym samym przestaje być on dłużnikiem banku.

Mając w ręku raport BIK (jak pobrać raport BIK przeczytasz tutaj) możemy podzielić wpisy na dotyczące wierzytelności sprzedanych i pozostających w rękach banków. W przypadku tych drugich sprawa jest bardzo prosta, gdyż wystarczy zadzwonić na infolinię bankową i otrzymać komplet wskazówek dotyczących spłaty zaległości.

W przypadku długów przez bank odsprzedanych istotne jest ustalenie, kto został ich nabywcą. Tego z raportu BIK niestety nie odczytamy, konieczne jest zatem udanie się do placówki danego banku w celu ustalenia takich szczegółów. Znając wierzyciela aktualnego, czyli podmiot, który odkupił nasz dług, możemy rozpocząć negocjacje dotyczące warunków spłaty bezpośrednio z nim.

Tak więc sprawy związane z długami bankowymi załatwimy bardzo szybko dzięki dobrodziejstwu raportu z Biura Informacji Kredytowej. Nieco trudniej ustalić przyjdzie pozostałe długi, czyli wszelakie pożyczki i chwilówki onegdaj brane bez kontroli.

KRD - jak sprawdzić czy jestem dłużnikiem

Z pomocą w ustaleniu statusu swoich zobowiązań pozabankowych przyjdą BIG-i, czyli Biura Informacji Gospodarczej. BIG-i przechowują wpisy dokonane przez wszelakiej maści wierzycieli, którzy posiadają dłuzników - firmy udzielające szybkich pożyczek korzystają z usług BIG-ów regularnie, można zatem z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć, że nasze pozabankowe zobowiązania zostawiły tam swoje ślady.

Poszukiwania najlepiej rozpocząć od KRD - największej bazy dłużników w kraju. Aby pobrać raport z KRD konieczne jest założenie i konta i zweryfikowanie swojej tożsamości - telefon do KRD nic nie da poza sfrustrowaniem do cna pracownika, który po raz setny w danym dniu musi tłumaczyć to samo wszystkim, którzy nie wiedzieć czemu myślą, swoje długi w KRD można sprawdzić telefonicznie.

Konto zakłada się na stronie internetowej KRD, weryfikacja tożsamości polega na przesłaniu skanów dokumentu tożsamości. Nie trzeba wysyłać żadnych przelewów weryfikacyjnych ani odbierać listów z kodami dostępu.

Po otrzymaniu raportu z KRD widzimy czarno na białym jaki wierzyciel dokonał umieszczenia nas na liście dłużników KRD i komu ile mamy do oddania. Jesteśmy na półmetku poszukiwań swoich długów.

Raport z BIG Infomonitor i ERIF

Na koniec pozostaje jeszcze sprawdzenie dwóch baz, w których mogą kryć się informacje o długach. ERIF i Infomonitor to BIG-i do których zajrzeć trzeba obowiązkowo. Jak sprawdzić się na tych listach? Analogicznie jak w KRD, należy założyć i aktywować swoje konto na stronie internetowej danego BIG-u, a następnie zweryfikować tożsamość. Po przejściu tych procedur będzie można pobrać raport o sobie i sprawdzić, jakie zadłużenie zostało wpisane na listę dłużników ERIF oraz Infomonitor.