Od 31.03.2009 w Polsce obowiązuje nowa ustawa, która pozwala osobom niewypłacalnym ogłoszenie upadłości konsumenckiej, czyli inaczej zbankrutowanie w świetle prawa.

W założeniu twórców nowelizacji możliwość skorzystania z trybu upadłości konsumenckiej musi być umotywowana sytuacją o charakterze nadzwyczajnym. Dlatego przyjmuje się, że postępowanie upadłościowe jest możliwe tylko wobec osób, które stały się niewypłacalne na skutek wyjątkowych i niezależnych od nich okoliczności. Oddłużanie w tym trybie nie może być dokonywane częściej niż raz na 10 lat.. Przyjęcie terminu dziesięcioletniego związane jest z tym, że jest to w polskim prawie podstawowy termin przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych (art. 118 k.c.).

Wiele osób, będących w skrajnie niekorzystnej sytuacji finansowej, przyjęło ustawę jako swoją szansę na drugie życie. Niestety, ustawa ta, w sposób dosyć drastyczny ogranicza możliwość ogłoszenia upadłości, będąc dla większości bankrutów wkręconych w spiralę długów, jedynie teorią, z której skorzystać nie da się. Obwarowana jest ona nader licznymi punktami, które skutecznie uniemożliwiają ogłoszenie upadłości przeciętnemu Kowalskiemu.

Na przykład:

Art. 491[3].
1. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli niewypłacalność dłużnika nie powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności, w szczególności w przypadku gdy dłużnik zaciągnął zobowiązanie będąc niewypłacalnym, albo do rozwiązania stosunku pracy dłużnika doszło z przyczyn leżących po stronie pracownika lub za jego zgodą.

W toku postępowania upadłościowego historia kredytowa wnioskującego o upadłość zostanie poddana drobiazgowej analizie, która nieuchronnie wykaże, że ostatnie z zaciąganych kredytów były zaciągane w momencie, gdy wnioskujący był już niewypłacalny. To tzw. słynne "kredyty na spłatę" kredytów" czyli jeden z kosztownych błędów, jakie popełnia 99% osób w pętli kredytowej.

W tym przypadku błąd ten spowoduje, że wniosek o upadłość zostanie oddalony.

Czy warto zatem próbować ogłosić upadłość i co można przez to zyskać?

Próbować zawsze można, ale należy się przedtem poważnie  zastanowić czy warto. Osoba upadła, czyli taka, wobec której sąd ustanowi upadłość, traci bowiem  cały swój majątek, oraz  traci prawo do mieszkania, którego jest właścicielem.
Jeśli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, syndyk sprzeda go w drodze licytacji a z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę przeznaczoną na wynajem mieszkania za okres dwunastu miesięcy.

Sąd sporządzi plan podziału i likwiduje majątek dłużnika. Likwidacja polega najczęściej na wyprzedaży składników majątku dłużnika i przeznaczaniu kwot uzyskanych w ten sposób na rzecz zaległości. Sąd następnie sporządza plan spłat pozostałych długów na najbliższe 5 lat. Obowiązkiem upadłego jest realizacja tego planu oraz coroczne składanie sprawozdania z tej realizacji - pod rygorem umorzenia postępowania.

Po 5 latach nieuregulowana pozostałość wierzytelności jest umarzana.

W okresie 5 lat, w czasie których dłużnik realizuje plan spłaty sporządzony przez sąd, nie wolno mu zaciągać kolejnych zobowiązań. Złamanie tego zakazu niesie konsekwencje w postaci umorzenia postępowania upadłościowego.

Ogłoszenie upadłości zostanie również odnotowane w Biurze Informacji Kredytowej, a wpis o niej będzie przechowywany przez 15 lat. Spowoduje to blokadę dostępu do wszystkich produktów banków, korzystających z bazy BIK przy dokonywaniu wyceny zdolności kredytowej wnioskodawcy.

Jak sporządzić Wniosek o Upadłość Konsumencką?

Prawidłowo napisany wniosek powinien zawierać następujące elementy:

1. Dane osobowe dłużnika, jego miejsce zamieszkania,
2. Oznaczenie miejsca, w którym znajduje się  majątek dłużnika,
3. Uzasadnienie wniosku i  uprawdopodobnienie uzasadnienia
4. Aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników,
5. Spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, lista zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika i daty dokonania zabezpieczeń.
6. Informacje o spłatach wierzytelności dokonanych w terminie 6 miesięcy przed złożeniem wniosku
7. Zestawienie tytułów egzekucyjnych i wykonawczych
8. informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika obciążeń podlegających wpisowi do księgi wieczystej albo rejestrów oraz innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika,
9. Oświadczenie na piśmie co do prawdziwości danych zawartych we wniosku pod rygorem odpowiedzialności odszkodowawczej za podanie nieprawdziwych danych